Σάββατο 10 Δεκεμβρίου 2011

Warrior (2011)

   Ένας υπό ανάρρωση αλκοολικός πατέρας (Nick Nolte) ,ένας πρώην πεζονάυτης (Tom Hardy) και ένας  δάσκαλος (Joel Edgerton) είναι τα απομεινάρια μιας διαλυμένης οικογένειας.Οι δρόμοι των τριών θα σμίξουν με αφορμή ένα τουρνουά πάλης που θα τους φέρει σε τροχιά σύγκρουσης .Ο Gavin O'Connor υπογράφει τη σκηνοθεσία και σύνυπογράφει το σενάριο.
   Δεν είναι ξεκάθαρο τι είναι τελικά αυτο που θέλγει το κοινό στις ταινίες  πυγμαχίας.Είναι οι γροθιές και ο πυρετός της νίκης ή μήπως είναι η μοναξιά των δύο αθλητών που μάχονται μέσα στο ρίνγκ.Ο G.O'Connor φτιάχνει ένα οικογενειακό δράμα που ρίχνει τους σακατεμένους ήρωες του στο καναβάτσο,εκεί που αδελφός θα δείρει αδελφό σε έναν αγώνα με  έπαθλο την ίδια τους τη λύτρωση.
   Το Warrior (που θυμίζει τουλάχιστον φαινοτυπικά το περσινό  The Fighter ) δεν είναι ακριβώς μια ταινία πυγμαχίας.Οι ήρωες δεν συγκρούονται στο παραδοσιακό box του Rocky Balboa.To άθλημα στο οποίο αγωνίζονται οι χαρακτήρες της ταινίας είναι το ΜΜΑ (mixed martial arts),ένα αθλημα πολύ βιαιότερο της παραδοσιακής πυγμαχίας,που μοιάζει με το δικό μας παγκράτιο.Αυτή η διαφορά κάνει το ξύλο της ταινίας θεαματικότερο.Ο φακός του O'Connor αιχμαλωτίζει με κάθε λεπτομέρεια την αμερικάνικη sport κουλτούρα και διαχειρίζεται τον φυσικό αλλά και εννοιολογικό χώρο του ρίνγκ με μαεστρία.Η παράλληλη αφήγηση,το εξαιρετικό μοντάζ και τo split screening του Warrior θα ακολουθήσει τη πορεία των δύο αδελφών προς την εκπλήρωση της δραματικής τους ανάγκης που κορυφώνεται σε μια μάχη,στην οποία και οι δύο κατέληξαν από τελείως διαφορετικές αφετηρίες.Το καλογραμμένο σενάριο φορτίζει την τελική μάχη με τέτοια συγκίνηση που κάνει την εληνορωμαική λαβή με την οποία κλειδώνει ο ένας αδελφός τον άλλο να μοιάζει με έναν σφιχτό και στοργικό ενανγκαλισμό.
   Όπως κάθε boxing flick που σέβεται τον εαυτό του,έτσι και το Warrior είναι μια σπουδή χαρακτήρων περισσότερο απο οτιδήποτε άλλο.Οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών αναδεικνύουν στο έπακρο τους καλοδουλεμένους χαρακτήρες που αποδίδονται με αφοπλιστική λεπτομέρεια,κάνοντας το θεατή κοινωνό του δράματος των ηρώων.Ο βετεράνος Nolte χαρίζει μια απο τις καλύτερες ερμηνείες της ύστερης καρριέρας του υποδιόμενος έναν μετανιωμένο πατέρα του οποίου οι αμαρτίες βαραίνουν τους γιούς του.Όποιος λάτρεψε τον Hardy του  Bronson ,θα τον απολάυσει πάλι σε έναν σκληρό ρόλο ενσαρκώνοντας την αρχετυπική φιγούρα του μαχητή,που το σενάριο τον παραλληλίζει με τον μυθικό παλαιστή Θεαγένη (Θεαγένης ο Θάσιος).
  Χωρίς να είναι ιδιαίτερα πρωτότυπο,το αθεράπευτα αμερικάνικο Warrior (που φλερτάρει σε σημεία με το μελόδραμα) συγκινεί και συναρπάζει το θεατή.Αν το Rocky είναι ακόμα ο πρωταθλητής των boxing movies τότε το Warrior είναι ο διεκδικητής του τίτλου.

Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2011

I.D. (1995)

  Τέσσερις ασφαλίτες προσπαθούν να παρεισφρήσουν έναν σκληροπυρηνικό σύνδεσμο ποδοσφαιρικών οπαδών που σχετίζεται με το οργανωμένο έγκλημα.Ένας εξ αυτών (Reece Dinsdale) θα παθιαστεί απο την αλητεία των γηπέδων και θα ριψοκυνδινέψει να χάσει τα πάντα.Βασισμένο στην ιστορία των οπαδών της Μillwall,σκηνοθετημένο από τον  Philip Davis.
    Το Ι.D. δεν είναι μόνο η μητέρα των ταινιών με χούλιγκανς,αλλά είναι  μακράν και η καλύτερη του σπάνιου αυτού είδους.Η πιστή αναπαράσταση των Θατσερικών 80΄s και η ρεαλιστική απόδοση του αγγλικού χουλιγκανισμού είναι μόνο η επιφάνεια αυτής της φοβερά υποεκτιμημένης cult ταινίας.Bαθιά μέσα στην πλοκή του I.D.,κάπου μεταξύ του εύστοχου κοινωνικού σχόλιου που αρθρώνει και του καλοδουλεμένου character study που κάνει,κατοικεί ένα κλασσικό κινηματογραφικό μοτίβο,αυτό της ταυτότητας.
   Η βίαιη (υπο)κουλτούρα της εξέδρας θα σταθεί αφορμή για τον κεντρικό χαρακτήρα να επαναπροσδιορίσει την θέση του στην κοινωνία.Ο ήρωας τις ταινίας θα προσποιηθεί κάτι που δεν είναι,θα παραλλάξει τη προσωπικότητα του ανακαλύπτοντας μια πιο αληθινή εκδοχή του εαυτού του και στο φινάλε θα απωλέσει την ταυτότητα του.Θα απεκδυθεί το ταξικό του κουστουμι,θα σταθεί  στη λάθος πλευρά του νόμου και θα δεί πόσο άδικη και σκληρή μπορεί να γίνει η επιβολή του.Η ιστορία του I.D. σκιαγραφεί με έντιμο τρόπο το πορτραίτο του χουλιγκανισμού και το κριτικάρει για αυτό που πραγματικά είναι: μια γνήσια έκφραση της καταπιεσμένης ανδρικής φύσης.Η σύγκρουση του μεσαίου αστικού στοιχείου με την cockney εργατική τάξη θα αποτυπωθεί εύγλωττα κυρίως μέσα από τη σταδιακή κατάρρευση της σχέσης του πρωταγωνιστή με τη σύζυγο του.Η αίσθηση καθήκοντος του ήρωα θα φθαρεί,καθώς ο μπάτσος που κρύβει μέσα του αργοπεθαίνει (κακό ψόφο να'χει).Η  μέθη της βίας,ο ηρωισμός,η συντροφικότητα και η ανάγκη να ανήκεις κάπου (όλα αναπόσπαστα κομμάτια του χουλιγκανισμού) θα γοητέυσουν τον πρωταγωνιστή και θα τον κάνουν να διαγράψει την ταυτότητα του.
   Επικές σκηνές γηπεδικού τραμπουκισμού,ξύλο,αφθονα pints μπύρας με τα mates , γραφικές φιγούρες της εξέδρας και περιστατικά λιγο-πολύ γνώριμα για τους θιασωτές του χουλιγκανισμού,συμπληρώνουν την εμπειρία του I.D.Ο θεατής κατά την διάρκεια των 107 λεπτών της ταινίας δε πρόκειται να παρακολουθήσει ούτε λεπτό ποδοσφαιρικού αγώνα,οπως γίνεται συνήθως με τους χούλιγκανς.Ο φακός του σκηνοθέτη αφήνει το ποδόσφαιρο εκτός πλοκής,μάλλον για να δείξει πόσο προσχηματικά λειτουργεί αυτό σε ό,τι έχει να κάνει με το χουλιγκανισμό.

Υ.Γ. Εξαιρετικός ο Warren Clarke του Clockwork Orange στο ρόλο του αρχιτραμπούκου.


Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2011

Martha Marcy May Marlene (2011)

   H Martha (Elizabeth Olsen) δραπετεύει από τη κοινοβιακή σέκτα της οποίας ηγέτης είναι ο χαρισματικός Patrick (John Hawkes) και  προσπαθεί να επανασυνδεθεί με την αδελφή της (Sarah Paulson).Οι τραυματικές εμπειρίες που είχε η Martha το διάστημα που ακολούθησε τη μύηση της θα την οδηγήσουν ένα βήμα πρίν την τρέλλα.Ο Sean Durkin σκηνοθετεί και υπογράφει το σενάριο της πρώτης του ταινίας.
   Ο ανεξάρτητος αμερικάνικος κινηματογράφος διανύει μια πολύ ενδιαφέρουσα περίοδο.Το ντεμπούτο του Durkin με την σχεδόν ακαδημαική του σκηνοθεσία και τις καταπληκτικές ερμηνείες του είναι το καλύτερο παράδειγμα.Αν και αναπόφευκτα θα χαρακτηριστεί ως ταινία ερμηνειών ,το Μartha Marcy May Marlene ξεχωρίζει για την σκηνοθετική ωριμότητα του πρωτάρη σκηνοθέτη του.
   Ποιός θα μας το'λεγε ότι το σόι των διδύμων Mary-Kate Olsen και Ashley Olsen θα μας χάριζε ενα ταλέντο,σαν αυτό της μικρής τους αδελφής Elizabeth.H φυσικότητα με την οποία υποδύεται την Μartha η νεαρή Olsen δίνει σάρκα και οστά σε έναν χαρακτήρα που σεναριακά στερείται βάθους,καθώς το σεναριο του Durkin αποφεύγει (ίσως εσκεμμένα) να ασχοληθεί με το παρελθόν του.Είναι η ερμηνεία της πρωταγωνίστριας αυτή που τελικά θα πείσει το θεατή σχετικά με το πως μια νεαρή γυναίκα παραμυθιάζεται και επιλέγει να ζήσει στη χίππικη αίρεση του αλα Charles Manson χαρακτήρα που ερμηνέυει ο εξαιρετικός J.Hawkes.
   Ο Durkin επιλέγει μια σκοτεινή θεματική που καταγράφει τη σύγκρουση δύο διαφορετικών κόσμων.Η αδερφή της Martha και ο σύζυγος της είναι το γιάπικο ζευγάρι που αντιπροσωπέυει την υλιστική και "κανονική" θεώρηση των πραγμάτων.Το άκρως αντίθετο της κοινοβιακής κοσμοθεωρίας που η Martha μόλις άφησε πίσω της,την οποία νιώθει πως για κάποιο λόγο πρέπει να υπερασπιστεί.Αυτή η αντιδιαστολή θα γίνει μέσα απο μια μη γραμμική αφήγηση,με συνεχόμενα πισωγυρίσματα στο χρόνο που γίνονται με μεγάλη δεξιότητα.Οι μεταβάσεις που κάνει ο σκηνοθέτης από σκηνή σε σκηνή, βασίζονται περισσότερο στο σεναριακό editing που ενυπάρχει μέσα στη πλοκή του έργου και λιγότερο στη μουβιόλα του μοντέρ.Ο Durkin χειρίζεται με περίσσια δεξιοτεχνία τον άξονα του χρόνου στη ταινία του και σε συνδυασμό με το καλοζυγισμένο καδράρισμα των εικόνων του καταφέρνει να φωτίσει το σκοτεινό ψυχικό τοπίο της πρωταγωνίστριας του.
   Το Martha Marcy May Marlene είναι μια σκοτεινή ιστορία ειδωμένη αποκλειστικά μέσα απο τα μάτια της βασανισμένης ηρωίδας του που παλέυει να κρατηθεί στη λογική.Είναι μια genre bender ταινία αφού είναι ουσιαστικά ένα ψυχολογικό δράμα τόσο σκοτεινό όμως που αγγίζει τα όρια του thriller.H υπνωτική αφήγηση του Durkin (βραβείο σκηνοθεσίας Sundance '11),οι υψηλού επιπέδου ερμηνείες και το αινιγματικό του φινάλε,έκαναν το Martha Marcy May Marlene να ξεχωρίσει ως μια από τις καλύτερες ανεξάρτητες παραγωγές της χρονιάς.

The Godfather


Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2011

The Woman (2011)

  Ο Chris Cleek (Sean Bridgers) ευυπόληπτος δικηγόρος και καταπιεστικός οικογενειάρχης,παρουσιάζει σε σύζυγο (Angela Bettis) και τέκνα το επόμενο οικογενειακό τους project: να εκπολιτίσουν μια βίαιη και ακοινώνητη γυναίκα-αγρίμμι (Pollyanna McIntosh) που ο Chris συνάντησε στο δάσος, σε σχεδόν πρωτόγονη  κατάσταση,όπου και την αιχμαλώτησε.Ο Lucky McKee σκηνοθετεί και συνυπογράφει το σενάριο.
   Η Γυναίκα είναι η τελευταία επιζήσασα της αιμοβόρας φυλής αγρίων που το κοινό γνώρισε στο Offspring (2009) .Το The Woman μπορεί να συγγενέυει με το Οffspring,αλλά ευτυχώς απέχει πολύ απο το απογοητευτικό ξαδερφάκι του.Η τελευταία ταινία του L.Mckee είναι ένα μίγμα σκηνοθετικών τεχνικών που μπορεί να κουράσει κάποιους, αλλά και να συνεπάρει άλλους.Δεν ήταν η σκηνοθετική σύγχυση του The Woman όμως που έκανε τους θεατές να φύγουν στη μέση της ταινίας, στη πρεμιέρα της στο φετινό Sundance.Ούτε η κακή χρήση της (κακής) μουσικής που στερεί σε μερικά σημεία την ατμόσφαιρα από τη ταινία έφταιγε.Ούτε η βία (ψυχολογική ή σωματική) ήταν η αιτία που το Τhe Woman έλαβε τόση αρνητική δημοσιότητα...
   Ο λόγος για τον οποίο μερίδα κοινού και κριτικών στόλισαν τη ταινία με τόσο αρνητικά σχόλια είναι απλός:το The Woman είναι μάλλον η πιο μισογύνικη ταινία που υπήρξε ποτέ (ω ναι! πιο μισογύνικη και από το Cannibal Holocaust ).Οι γυναίκες τις ταινίας καταπιέζονται και κακοποιούνται με ποικίλους τρόπους από μια αυταρχική φιγουρα τύπου "πατέρας-τέρας" του οποίου τα χνάρια δείχνει να ακολουθεί ο μικρός του γιός.Κάτω από την επιφάνεια του φυσιολογικού σπιτικού κρύβεται μια ακραία δυσλειτουργική οικογένεια γεμάτη ντροπή,ενοχές και μυστικά.Το νοσηρό οικογενειακό περιβάλλον θα κλονιστεί περισσότερο με το ερχομό της Γυναίκας, οι οποία θα συσχετιστεί διαφορετικά με το κάθε μέλος της οικογένειας.H πρωτόγονη φύση της αιχμάλωτης Γυναίκας θα ξυπνήσει σκέψεις,ένστικτα και συναισθήματα πρωτόγνωρα και οι ήρωες της ταινίας θα παραδωθουν σε αυτά με ανεξέλεγκτες συνέπειες.
    Το μόνο αντίδοτο ίσως στο μισογυνισμό της ταινίας φαίνεται να είναι το φεμινιστικό κρεσέντο εκδικησης της ηρωίδας στο φινάλε της .Bέβαια ο θεατής είναι αυτός που θα κληθεί να βγάλει τα τελικά συμπεράσματα.Η αλήθεια είναι όμως ότι ο Mckee είχε πολλές ευκαιρίες να λυτρώσει τις ηρωίδες του (Γυναίκα,σύζυγος,μεγάλη κόρη,δασκάλα),να τιμωρήσει τους δυνάστες τους (πατέρας,γιός) και να καθαρίσει τη συνείδηση του,αλλά αντί να κάνει αυτό επιλέγει να κορυφώσει αυτό το horror διαμαντάκι με ένα αιματοβαμμένο και αινιγματικό φινάλε.Τόσο αιματοβαμμένο που θυμίζει τις παλιές δόξες του είδους.Το The Whoman με την ωμή του δύναμη και τη κακή φήμη που το ακολουθεί θα ικανοποιήσει το horror κοινό.Οι υπόλοιποι (και κυρίως οι υπόλοιπες) θα πάρουν ρίσκο βλέποντας το.

Τρίτη 1 Νοεμβρίου 2011

Bellflower (2011)

   O Woodrow και ο παιδικός του φίλος Aiden(τα μοναδικά μέλη της φανταστικής συμμορίας Mother Medusa) αδημονούν να έρθει το τέλος του κόσμου και προετοιμάζονται πυρετωδώς για αυτό.Ο έρωτας ,η προδοσία και η απογοήτευση όμως θα επαναπροσδιορίσουν τα κίνητρα των δύο φίλων.Ο Evan Glodell σκηνοθετεί , γράφει ,πρωταγωνιστεί και φτιάχνει ακόμα και τις κάμερες (?!) που χρησιμοποιήθηκαν για τα γυρίσματα της πρώτης του ταινίας.
   Αν σας αρέσουν οι dystopic/post apocalyptic ταινίες καλύτερα να (ξανα)δείτε το Mad Max.Aπο εκεί άλλωστε αντλούν τις εσχατολογικές τους φαντασιώσεις και οι ήρωες του Bellflower.Mε κόστος που δε ξεπέρασε τα 17.000$,γυρισμένο με αυτοσχέδιες κάμερες που ο σκηνοθέτης/παραγωγός/σεναριογράφος/πρωταγωνιστής κατασκεύασε με τα χεράκια του, το Bellflower είναι μια προσωπική (και βίαιη) ταινία χωρισμού και όχι ένα μετά-αποκαλυπτικό δράμα.
   Αυτό που κάνει κατά κύριο λόγο το Bellflower να ξεχωρίζει είναι η υφή της εικόνας του.Ο Glodell χρησιμοποιεί vintage εξαρτήματα για τις χειροποίητες κάμερές του και δίνει στη ταινία του μια ρετρό αίσθηση που καθηλώνει το θεατή τουλάχιστον οπτικά.Aυτή η φωτογραφική ιδιαιτερότητα μπορεί να μην ισοσταθμίζει τη σεναριακή ανεπάρκεια και τον κακό ήχο του Bellflower,αλλα ας μη ξεχνάμε πως  στην ουσία το ντεμπούτο του Glodell είναι ένα b-movie.
   Πίσω από το άτσαλο σενάριο του,το Bellflower κρύβει μια παράξενη γοητεία.Πραγματεύεται  αυτή τη σκοτεινή και καταστροφική πτυχή του ανδρισμού που καταπιέζεται και σιγοβράζει μέσα στον ήρωα ο οποίος περιμένει το τέλος του κόσμου για να λυτρωθεί,άλλα τελικά είναι το τέλος μιας σχέσης αυτό που θα τον απελευθερώσει.Η προδοσία και οι συνέπειές τις τραυματίζουν τον κεντρικό χαρακτήρα της ταινίας ψυχολογικά και σωματικά, κανοντάς τον ανίκανο να ξεχωρίσει τη πραγματικότητα απο τη φαντασία, οδηγώντας τον στα άκρα.Μοναδικός συμπαραστάτης του Woodrow είναι ο φίλος του Aiden και το κοινό όραμα τους για ένα κόσμο κατεστραμμένο που θα τους ανήκει ολοκληρωτικά είναι η μόνη τους ελπίδα.
   Eίναι φτηνό αλλά όχι φτηνιάρικο.Οπτικά πρωτότυπο,γεμάτο καλές προθέσεις και ας χάνει στα σημεία,το Bellflower είναι όσο μέτριο και όσο καλό θες να είναι και κόστισε μόνο 17.000$.Το μέλλον των ανεξαρτητων ταινιών προδιαγράφεται λαμπρό.

Πέμπτη 20 Οκτωβρίου 2011

Being John Malkovich (1999)

   Ο μαριονετίστας Graig (John Cusack) έχει απογοητευτεί απο την αδιέξοδη καρριέρα του,και τον μίζερο γάμο του με την Lotte (Cameron Diaz).Θα βρεί δουλειά σαν αρχειοθέτης σε μια σουρεαλιστικά αλλόκοτη εταιρία όπου θα γνωρίσει  και θα ερωτευτεί παράφορα την Μaxine (Catherine Keener).Εκεί ο Graig θα ανακαλύψει μια μυστική σήραγγα που οδηγεί μέσα στο μυαλό του γνωστού ηθοποιού  John Malkovich, και το μυστικό αυτό θα δέσει και θα περιπλέξει τις μοίρες των τεσσάρων αυτών ανθρώπων με τον πιο παράξενο τρόπο.
   Ο μηκρο-μηκάς/βιντεοκλιπάς Spike Jonze ντεμπουτάρει στην μεγάλη οθόνη με το απολαυστικό Being John Malkovich ,αποδίδοντας τέλεια το πιο καλογραμμένο σενάριο των 90's.Το πρώτο κινηματογραφικό σενάριο του Charlie Kaufman είναι μια σπάνια μίξη υπαρξιακής φαντασίας και μαύρης κωμωδίας που αντανακλά βαθιές έννοιες χωρίς να είναι επιτιδευμένο ή αφηρημένα περίπλοκο.
   H ευρηματικότητα της ιστορίας του είναι αυτή που κάνει το Being John Malkovich μια απο τις πιο ιδιαίτερες αμερικάνικες ταινίες των τελευταίων δεκαετιών.Το πλαίσιο μέσα στο οποίο τοποθετείται η δράση και η λεπτομερής σκιαγράφηση των παράξενων ηρώων της δίνουν στην ταινία τον ιδιόμορφο τόνο που τη χαρακτηρίζει.Η πυκνογραμμένη ιστορία του Kaufman με το σαρκαστικό της χιούμορ,τα συνεχόμενα plot twists και τη σκοτεινή,σουρεαλιστική ατμόσφαιρά της,εισάγει στη μυθοπλασία της ταινίας ένα υπαρκτό προσωπο (Malkovich) προσδίδοντας μια ψευδή αίσθηση ρεαλισμου στη καθ'ολα εξωφρενική ιδέα της.Οι αλληγορία είναι διάχυτη σε όλο το έργο και προκαλεί στο θεατή πρωτόγνωρους συνειρμούς.Ένας άνθρωπος που χειρίζεται ανδρείκελα κατ'επαγγελμα,αδυνατεί να ζήσει μέσα από την τέχνη του και καταλήγει να γίνει αυτός που πάντα ήθελε μέσω ενός χαρακτήρα-μαριονέτα που λειτουργεί σαν δοχείο τόσο μεταφορικά (για το θεατή) όσο και κυριολεκτικά (για τον ήρωα).Η εμπειρία του να ζήσεις έστω και για λίγο ως κάποιος άλλος έχει μια τόσο βαθιά επίδραση στο ψυχισμό των ηρώων που επαναπροσδιορίζει τις μεταξύ τους σχέσεις άλλα και την ίδια τους την ύπαρξη.Το δίπολο σώμα-πνέυμα  και οι όποιες προεκτάσεις του θα γίνουν αφορμή για μια εξερέυνηση της έννοιας της ταυτότητας με ένα τελείως πρωτότυπο τρόπο.
   Τα πάντα μέσα στο Being John Malkovich είναι τοποθετημένα με τέτοια πρόνοια,ώστε το κάθε στοιχείο να είναι σε θέση να προάγει τη πλοκή και την ίδια στιγμή να εξυπηρετεί την ταινία στο σύνολο της.Όλοι η χαρακτήρες είναι άψογοι και τέλεια ερμηνευμένοι, όλοι έχουν τη δικιά τους ιδιαίτερη στιγμή.Το Being John Malkovich στην εκπνοή των 90's, κλείνει υποδειγματικά την αυλαία μια ολόκληρης κινηματογραφικής δεκαετίας που διαμόρφωσε στο βαθμό που μπορούσε το σινεμά του σήμερα.

Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2011

Cinemetrics


cinemetrics from fb on Vimeo.

   Ο Frederick Brodbeck μετράει και οπτικοποιεί κινηματογραφικά δεδομένα ταινιών, με σκοπό να δημιουργήσει το οπτικό αποτύπωμα αυτών.Χαρακτηριστικά όπως η δομή του μοντάζ,το χρώμα και η κίνηση μιας ταινίας,αναλύονται και αποδίδονται γραφικά.

Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2011

Roman Polanski: Wanted and Desired (2008)

   Ένα ντοκυναντέρ που καταγράφει το χρονικό της εμπλοκής του Roman Polanski στην υπόθεση βιασμού ενός δεκατριάχρονου κοριτσιού,και τη φυγή του σκηνοθέτη από τις ΗΠΑ.Σκηνοθεσία της Marina Zenovich.
   Τα γεγονότα:Το 1977 (οκτώ χρόνια μετά την άγρια δολοφονία της συζύγου του Sharon Tate από μέλη της αίρεσης του Charles Manson ) ο ήδη καταξιωμένος Polanski κατηγορείται οτι βίασε ένα δεκατριάχρονο κορίτσι στο οποίο πιο πρίν έχει δώσει αλκοόλ και ναρκωτικά.Ο Polanski θα δηλώσει ένοχος σε μια μόνο κατηγορία από το πλήθος των κατηγοριών που του απαγγέλθηκαν,αυτή της "παράνομης σεξουαλικής πράξης" .Το κατηγορητήριο περιελάμβανε αξιόποινες πράξεις όπως αποπλάνηση ανηλίκου,χορήγηση ναρκωτικών ουσιών σε ανήλικο,βιασμό με χρήση ναρκωτικών και σοδομισμό.Οι έντεκα μήνες που ακολούθησαν των κατηγοριών, θα κυλήσουν μέσα σε μια δημοσιογραφική φρενίτιδα που είχε καταλυτική επίδραση στο τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε τελικά την υπόθεση η δικαιοσύνη.Ο Polanski εν τέλει αποδημεί στη Γαλλία πριν  απαγγελθεί η ποινή του,και δεν πατάει το πόδι του σε αμερικάνικο έδαφος έκτοτε,ούτε καν για να παραλάβει το oscar που του απονεμήθει το 2002 για το  The Pianist .
   Ένας σκηνοθέτης του οποίου η σκανδαλώδης προσωπική ζώη επισκιάζει το μεγάλο του έργο.Το Roman Polanski:Wanted and Desired κάνει μια αποστασιωποιημένη άλλα και τίμια καταγραφή μιας υπόθεσης που το φώς της δημοσιότητας τελικά δεν κατάφερε να φωτίσει.Ένα έγκλημα,ένας larger than life θύτης ,ένα αθώο θύμα,ένας δικαστής που διψά για δημοσιότητα και ένα σύστημα που αδυνατεί να αποδώσει δικαιοσύνη.Το ντοκυμαντέρ θα κάνει μια μίνι βιογραφία του Polanski,προσπαθώντας να φωτίσει τις κρυφές πτυχές του ταραχώδους βίου του και ταυτόχρονα θα παραθέσει πλούσιο αρχειακό υλικό και συνεντέυξεις ανθρώπων που γνώρισαν τον διάσημο σκηνοθέτη.Οι φήμες που ακολούθησαν τον Polanski,η πραγματικότητα και η μυθοπλασία των ταινιών του θα συνθέσουν το σκοτεινό προφίλ ενός δημιουργού που τα αμερικάνικα media τον στοχοποίησαν (οχι άδικα),και ο χώρος του κινηματογράφου τον αποθέωσε για την προσφορά του κάνοντας τα στραβά μάτια σε ο,τι είχε να κάνει με τα αδικήματα που έπραξε.  
   Η τέχνη μιμείται τη ζωή ή η ζωή μιμείται τη τέχνη;Ο κατήγορος της υπόθεσης σε μια προσπάθεια να καταλάβει τον Polanski θα εστιάσει στη φιλμογραφία του κατηγορούμενου.Ένα σύνηθες μοτίβο στις ταινίες του, είναι το νερό και οι ήρωές του βυθισμένοι ή πλέοντες σ'αυτό να διαφθείρονται ή να βασανίζονται.Οι λεπτομέρειες τις υπόθεσης αποκαλύπτουν οτι ο Polanski κατά κάποιο τρόπο αναπαρήγαγε αυτή τη θεματική του εμμονή μέσα από το έγκλημα που διέπραξε,σκηνοθετώντας τον ίδιο του τον εαυτό.

Τρίτη 20 Σεπτεμβρίου 2011

The Tree Of Life (2011)

   Μια οικογένεια στην Αμερική του '50.Τρία νεαρά αγόρια, μια στοργική μητέρα (Jessica Chastain) και ένας αυταρχικός πατέρας(Brad Pitt).Οι αναμνήσεις της οικογενειακής ζωής όπως τις θυμάται ο μεγαλύτερος από τους τρείς γιούς(Sean Penn).Σκηνοθετημένο και γραμμένο από τον Terrence Malick
   Το The Tree Of Life περιέχει ολα αυτά τα χαρακτηριστικά για τα οποία ο σκηνοθέτης του ξεχώρισε στο παρελθόν.Είναι στο μεγαλύτερο μέρος του γυρισμένο σε εξωτερικούς χώρους (ως συνήθως) με τη φύση (σήμα κατατεθέν του Malick) να πρωταγωνιστεί.Όταν η δράση είναι τοποθετημένη σε εσωτερικούς χώρους το φυσικό φώς και η εξωτερική θέα πάντα τρυπώνουν στο πλάνο μέσα απο ανοιχτά παράθυρα, πόρτες, διάφανες επιφάνειες κτλ.Η κινηματογράφιση και η φωτογραφία αγγίζουν την τελειότητα. Και φυσικά δεν μπορεί να λείπει η voice over αφήγηση,που στη συγκεκριμένη ταινία ίσως είναι και το μόνο είδος αφήγησης,αφού ο Malick απορρίπτει σχεδόν κάθε συμβατική αφηγηματική φόρμα.
   Ο Malick θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν σκηνοθέτης χομπίστας αφού στη 40χρονη καριέρα του αριθμεί μόλις πέντε ταινίες,όπου μεταξύ της δεύτερης και της τρίτης παρεμβάλονται 20 έτη κινηματογραφικής απραξίας.Είναι προφανές οτι επιλέγει να μιλάει μέσα απο τις ταινίες του όποτε και όπως αυτός θέλει.Στο The Tree Of Life ο Malick κάνει μια επίδειξη του σκηνοθετικού του φετιχισμού με τρόπο υπερβολικό,κάνοντας μια ταινία όπου το ύφος δείχνει σε πρώτη ανάγνωση να υπερτερεί της ουσίας, αλλά θεματικά η ουσία της είναι τόσο δυνατή που μπορεί και να υπερβαίνει την αφηγηματική της αναπηρία.Είναι αλήθεια οτι η ταινία μπορεί να κουράσει,αλλά είναι επίσης αλήθεια οτι επιχειρεί τη χαρτογράφηση ενός χωροχρόνου που κανένα άλλο έργο δε τόλμησε ποτέ να κάνει.Πώς αλλιώς να περιγράψεις μια  ταινία που μέσα στην προσχηματική πλοκή ενός οικογενειακού δράματος αντιπαραθέτει σκηνές από τη γέννηση του σύμπαντος,τη δημιουργία της Γης και την εμφάνιση της ζωής πάνω σ'αυτή.Η εικονολαγνεία του Malick είναι τόσο υπερβολική που θα μπορουσε κάποιος να χαρακτηρίσει το Tree Of Life σαν ένα στυλιστικό αυνανισμό του οποίου η κορύφωση θυμίζει ντοκυμαντέρ φυσικής ιστορίας του National Geographic.
   Αν κάποιος όμως δεί το Τree Of Life χωρίς προσδοκίες και αφεθεί στο κάλλος των εικόνων του, παραβλέποντας την όποια αφηγηματική του αστοχία, θα απολαύσει έναν βαθύ διαλογισμό πάνω στην έννοια της ζωής.Ο Malick αντιδιαστέλλει δύο τόσο διαφορετικές όσο και όμοιες όψεις του θέματος του.Στη μια όψη έχουμε τη γέννηση ενός παιδιού,τη παιδική του ηλικία,τη σχέση του με τ'αδέρφια του και τους γονείς του.Η ζωή μέσα από τον υποκειμενισμό της ανθρώπινης ύπαρξης.Στην άλλη όψη ο θεατής γίνεται μάρτυρας της γέννησης του σύμπαντος και  της Γής.Η ζωή πάνω στη Γή εμφανίζεται και παρακολουθούμε την απαρχή της σαν μια άλλη παιδική ηλικία.Η ζωή ως φαινόμενο,σαν έννοια που δε γνωρίζει χρόνο.Και μέσα σε όλα αυτα ο άνθρωπος σε μια διαρκή προσπάθεια να συνδεθεί με το θεικό στοιχείο.
   Κάθε σύγκριση με το 2001 του Kubrick είναι το λιγότερο άστοχη.Μπορεί τα μοτίβα του Τree Of Life να προκαλούν κάποιους συνειρμούς στο θεατή που απλά πλησιάζουν το ύφος και όχι την ουσία του 2001.Το Tree Of Life θα απογοητεύσει μερικούς και θα ικανοποιήσει κάποιους άλλους.Είναι σίγουρα μια ξεχωριστή,προσωπική ταινία ενός ιδιαίτερου σκηνοθέτη, του οποίου το έργο πολλές φορές δίχασε το κοινό.

Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 2011

Foley, η τέχνη του κινηματογραφικού ήχου.

Τρίτη 13 Σεπτεμβρίου 2011

Thief (1981)

   O Frank (James Caan) είναι επαγγελματίας διαρρήκτης χρηματοκιβωτίων.Είναι πολυ κοντά στην εκπλήρωση του όνειρου του: να ζήσει μια κανονική ζωή μακριά από την παρανομία.Θα επιχειρήσει μια τελευταία δουλειά για λογαριασμό ενός αρχιμαφιόζου, παίρνοντας όμως μεγάλο ρίσκο.
   Η καλύτερη στιγμή του J.Caan μετά τον Νονό συμπέφτει με το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Michael Mann.Το Thief είναι το action/crime δράμα που όρισε το είδος του όσο λίγες ταινίες κατάφεραν να κάνουν.Αν και γνήσιο τέκνο της εποχής του, γυρισμένο στις αρχές της πιο κακόγουστης δεκαετίας,δείχνει να αντλεί το ύφος του από αντίστοιχες character driven  ταινίες των 70's.Ο Maan κάνει μια ρεαλιστική απόδοση του θέματος του και την ίδια στιγμή ανακαλύπτει το προσωπικό του ύφος το οποίο και θα τελειοποιήσει σε επόμενες δουλειές του.Είναι  αρκετές οι ομοιότητες με τα  Heat (έπος!) και  Miami Vice ,τόσο στυλιστικά όσο και θεματικά.Ο Μaan άλλωστε λάτρεψε το συγκεκριμένο είδος ταινίων-του οποίου η χρυσή εποχή ήταν τα 80's- και με το Thief βάζει τα θεμέλια της σύγχρονης action αφήγησης.Αν αυτό ακούγεται υπερβολικό,τότε σκεφτείτε οτι βρισκόμαστε στο '81:τα  Scarface και  To Live and Die in L.A.  δεν έχουν γυριστεί ακόμα και όποια άλλη εμπορική χαζομάρα εβγαλε το Hollywood μιμούμενο το στυλ αυτό δεν υπάρχει ούτε καν στα χαρτιά.Ακόμα και το soundtrack του Thief υπήρξε επιδραστικό για το είδος.Οι θρυλικοί Tangerine Dream απογειώνουν την ατμόσφαιρα της ταινίας με τις ηλεκτρισμένες συνθέσεις τους και καθιερώνουν την synth-pop ως πρώτη επιλογή για τη μουσική επένδυση παρόμοιων ταινιών.
   Σε οτι αφορά την πλοκή του,το Thief δεν πρωτοτυπεί ιδιαίτερα αλλά αυτό δε σημαίνει πως ο ήρωας του στερείται βάθους.Ο Frank είναι μεθοδικός, γνωρίζει τους κινδύνους της δουλειάς και θέλει να αφήσει πίσω του τη μηδενιστική στάση ζωής που η φυλακή του κληροδότησε και να κάνει μια νέα αρχή.Θα ερωτευθεί, θα κάνει οικογένεια και θα βάλει τη ζωή του σε μια φυσιολογική πορεία.Έτσι όμως ο Frank ίσως για πρώτη φορά στη ζωή του έχει κάτι να χάσει πέρα από την ελευθερία του.Τα ρίσκα που θα πάρει αναλαμβάνοντας αυτή τη τελευταία δουλειά θα θέσουν σε κίνδυνο την ευτυχία που πασχίζει να αποκτήσει.


   Το Thief πρέπει να σημειωθεί οτι είναι ιδιαίτερα ακριβές σε οτι έχει να κάνει με το τεχνικό κομμάτι της διάρρηξης ενός χρηματοκιβωτίου.Οι φήμες λένε οτι η παραγωγή είχε προσλάβει για σύμβουλο της έναν "ειδικό" στα χρηματοκιβώτια...

Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 2011

Incendies (2010)

   H Νawal Marwan (Lubna Azabal) μέσω της διαθήκης της, προτρέπει τα δίδυμα παιδιά της να αναζητήσουν  το πραγματικό της παρελθόν.Κόρη (Mélissa Désormeaux-Poulin) και γιος (Maxim Gaudette) θα ακολουθήσουν τις ρίζες τους στη Μέση Ανατολή εκπληρώνοντας έτσι τη τελευταία επιθυμία της μητέρας τους.
   Ο Denis Villeneuve μεταφέρει σε φίλμ ένα θεατρικό έργο του οποίου η πολυπλοκότητα σε κάνει να απορείς σχετικά με το πως θα μπορούσε αυτη η ιστορία να λειτουργήσει μέσα στη θεατρική φόρμα.Από την άλλη, η ωμή δύναμη του Incendies μαρτυρά κάποιο βαθμό συγγένειας με το αρχαίο δράμα.Τo απλό σε πρώτη ανάγνωση προοίμιο της ταινίας πάντως δεν μπορεί να προετοιμάσει το θεατή για το τι θα δεί.
   Η μη γραμμική αφήγηση  του Villeneuve θα ξεδιπλώσει το σκιώδες παρελθόν της Nawal που εντοπίζεται στην ταραγμένη Μέση Ανατολή.Εκεί θα ταξιδέψει η κόρη της -αρχικά μόνη της-με σκοπό να βρεί τον πατέρα της που τον θεωρούσε νεκρό και έναν αδερφό ,του οποίου την ύπαρξη αγνοούσε.Ο δίδυμος αδερφός της θεωρεί την προτροπή της μητέρας τους ως  μεταθανάτια φάρσα,στην οποία δείχνει απρόθυμος να συμμετάσχει.Κάτω από το βάρος των αποκαλύψεων για το παρελθόν της μητέρας του θα πεισθεί εν τέλει να συνδράμει στην έρευνα της αδερφής του.
   Τα κλασσικά μοτίβα του πολέμου και της φρίκης του,της μισαλλοδοξίας αλλά και της αγάπης μιας μάνας για τα παιδιά της είναι μερικά απο τα συστατικά του Ιncedies.Aυτό που κάνει τη συνταγή επιτυχημένη είναι η άψογη εκτέλεσή της.Η τραγική (πιο τραγική δε γίνεται) ιστορία ενός χαρακτήρα που έχει πεθάνει πρίν ακόμα η ταινία αρχίσει, είναι το όχημα που θα πάει το θεατή σε μέρη που δε θα ήθελε να πατήσει το πόδι του ποτέ.Από τις ταινίες που όσα λιγότερα ειπωθούν γι'αυτή, τόσο το καλύτερο γι'αυτόν που δεν τη είδε.
  Το μίσος στη χειρότερή του έκφραση:ο πόλεμος.Η αγάπη στην αγνότερη της μορφή:η μητρική  αγάπη. Αν  κάποιος ήξερε τι θα δεί  βλέποντας το Incedies μπορεί και να μη το έβλεπε.Εάν όμως δεν το δεί θα χάσει μια από τις καλύτερες ταινίες των τελευταίων ετών.

Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου 2011

Ανθολογία Μονοπλάνων Vol.1

 1.-Touch of Evil -
   Ο O.Wells ανοίγει το Touch of Evil με ένα  μονοπλάνο συστήνοντας στο θεατή το τόπο ,το χρόνο και τους πρωταγωνιστές της ταινίας του.Το τέλος της σκηνής προοικονομείται από τα πρώτα κιόλας δευτερόλεπτα.Το suspense ενδυναμώνει η μουσική ,καθώς ο θεατής προσμένει το αναπόφευκτο.Mια εναρκτήρια σκηνή συνεπής με το ύφος του φίλμ που ταυτόχρονα προάγει τη διαβάθμιση της πλοκής, κάνοντας τη ταινία πιο γρήγορη. 
       
2.-Oldboy
  Ο ήρωας του Chan-wook Park  μανουριάζει με μια ορδή τραμπούκων σε μια σπάνια σκηνή ξύλου.Η κάμερα ακολουθεί την αρχιτεκτονική του χώρου (στενόμακρος διάδρομος) και κάνει ένα travelling με κίνηση στον οριζόντιο άξονα.Ο Park εκμεταλλευόμενος τη real time φύση των μονοπλάνων  αποδίδει ρεαλιστικά μια σκηνή μάχης που με πραγματικούς όρους είναι αδύνατη, αφού ο ήρωας εξουδετερώνει πάνω από 20 άτομα!

3.-The Player
  Ο μεγάλος Robert Altman, λάτρης των περίπλοκων σκηνών, φτιάχνει το μονοπλάνο των μονοπλάνων.Η εναρκτήρια σεκάνς του The Player, της ταινίας που ξεγυμνώνει το Hollywood όσο καμία άλλη, είναι ένας σκηνοθετικός άθλος.Τέλειο αφηγηματικά,βάζει το θεατή με τη μια στο παιχνίδι,τον συστήνει με τους παίχτες και αποκαλύπτει το narrative hook της ταινίας πριν καλά-καλά τελειώσουν οι τίτλοι αρχής.Εκπληκτική σύλληψη και αριστουργηματική εκτέλεση ενός μονοπλάνου διάρκειας 8 λεπτών.
  Ο Alfonso Cuarón σκηνοθετεί ίσως το καλύτερο sci-fi drama των 00's βασιζόμενος στη ρευστή και δυναμική αφήγηση των μονοπλάνων.Η σκηνή που ξεχωρίζει είναι φυσικά η σκηνή της ενέδρας.Ίσως το μοναδικό μονοπλάνο στην ιστορία του κινηματογράφου του οποίου η δράση συμβαίνει στο εσωτερικού ενός αμαξιού. Η αεικίνητη κάμερα του Cuaron καταγράφει μια έντονη σκηνή της οποίας ο περιορισμένος φυσικός χώρος της,την κάνει ακόμα πιο εκρηκτική.

Τρίτη 6 Σεπτεμβρίου 2011

Rundskop (2011)

   Ο Jacky (Matthias Schoenaerts) είναι ένας εθισμένος στα στεροειδή εκτροφέας βοοειδών.Πρόκειται να κάνει μια συμφωνία με ένα διαβόητο βαρώνο του βελγικού καρτέλ διακίνησης ζωικών ορμονών.Μια τραγική αλληλουχία γεγονότων όμως θα φέρει τον Jacky αντιμέτωπο με το τραυματικό παρελθόν του.Ντεμπούτο για τον βέλγο Michael R. Roskam, που υπογράφει σενάριο και σκηνοθεσία.
   Μια σπάνια πτυχή του υποκόσμου-αυτή της μαφίας αυξητικών ορμονών- εξερευνά το ζοφερό Rundskop, με ξεναγό έναν σακατεμένο χαρακτήρα που ντοπάρει τον εαυτό του περισσότερο κι από τα ζώα που εκτρέφει.Με τη δράση τοποθετημένη στη μουντή βελγική ύπαιθρο -όπου μιλιούνται δύο διαφορετικές γλώσσες,τα Γαλλικά και τα Φλαμανδικά- ο σκηνοθέτης υψώνει ένα γλωσσικό φράγμα μεταξύ των ηρώων του,δυσχαιρένοντας ετσι την επικοινωνία τους.Αυτό είναι ένα πολύ μικρό παράδειγμα που δείχνει πόσο καλογραμμένη είναι η ιστορία του Roskam η οποία είχε 22 διαφορετικές εκδοχές πριν επιλεγεί η τελική της μορφή.
   To Rundskop (aka Bullhead) μας γνωρίζει με τον πρωταγωνιστή του μέσα από μια σειρά σκηνών που αντανακλούν την βίαιη και ελλειματική ψυχοσύνθεσή του.Η μοιραία συνάντησή του με τον παλιό παιδικό του φίλο Diederik θα ξυπνήσει μνήμες και μυστικά που ο Jacky για χρόνια προσπαθεί να πνίξει.Ο Roskam θα θέσει την αφήγηση σε παρελθόντα χρόνο και σε μια σκληρή σκηνή που θα κάνει το βλέμμα των λυπόψυχων θεατών να αποστραφεί,θα εξηγήσει τι είναι αυτό που κάνει τον ήρωά του αυτόν που πραγματικά είναι.Το γεγονός αυτό λειτουργεί καταλυτικά τόσο για το δράμα του ήρωα όσο και για το θεατή: μετά από αυτή τη σκηνή η θέαση της ταινίας είναι μια τελείως διαφορετική εμπειρία.Δεν αλλάζει ο άξονας της πλοκής,δεν αλλάζει το ύφος του φίλμ ούτε αλλάζουν οι προθέσεις του χαρακτήρα.Αλλαζει ο ίδιος ο θεατής και ο όποιος συσχετισμός έχει γίνει με τον ήρωα μέχρι τη πρώτη πράξη του έργου πάει περίπατο.Αυτά για αρχή.Γιατι το ευρηματικό σενάριο του Rundskop δε σταματά εδώ.Η δαιδαλώδης πλοκή που αναπτύσει κρατάει το ενδιαφέρον αμείωτο και καλύπτει την crime/drama θεματική του πλήρως: κακοποιοί,μπάτσοι, προδοσία,έγκλημα και τιμωρία.Η αφήγηση παίζει με τον άξονα του χρόνου και η πλοκή διακλαδίζεται σε δευτερεύουσες προεκτάσεις του κεντρικού δράματος,με τρόπο λειτουργικό και ισορροπημένο.Τα συγκρουσιακά μοτίβα της ταινίας είναι παρόντα σε όλη της τη διάρκεια και συνθέτουν το βαθύτερο πυρήνα της, που είναι ουσιατικά ένας διαλογισμός πάνω στην φύση του άνδρα.Η macho αίσθηση του Rundskop δεν χάνεται ούτε στιγμή.Ο Roskam αντί να εκβιάσει συναισθηματικά το θεατή με φθηνά ρομάντζα, προτιμά να διανθήσει την ιστορία του με δόσεις καταπιεσμένης σεξουαλικότητας, ομοφυλοφιλίας και με έναν ανεκπλήρωτο έρωτα.
    Το καλύτερο σκηνοθετικό ντεμπούτο εδώ και δεκαετίες.Δε χαρίζεται και δεν απογοητεύει, άψογο σε ερμηνείες και σκηνοθεσία,από την αρχή του μεχρι το εκρηκτικό του φινάλε.Ο Roskam θέτει το πύχη πολύ ψηλά.Το Rundskop μας θυμίζει οτι τελικά πρέπει να έχεις ένα πραγματικό Σενάριο για να κάνεις μια ταινία.Instant Classic.

Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2011

Notre jour viendra (2011)

  O Remy (Olivier Barthelemy) είναι ένας αποξενωμένος κοκκινομάλης νεαρός που αντιμετωπίζει τη χλέυη και την αποδοκιμασία του περιβάλλοντός του.Ο Patrick (Vincent Cassel) είναι ένας επίσης κοκκινομάλης μεσήλικας ψυχολόγος που  φαίνεται να περνά μια κρίση.Οι δύο τους θα συναντηθούν και θα διαγράψουν μια βίαιη πορεία προσπαθώντας να αποδράσουν από τις ίδιες τους τις ζωές τους.Γράφει και σκηνοθετεί ο γιός του Κ.Γαβρά Romain Gavras.
   Αν κάποιος θεωρεί οτι το character study των ηρώων μιας ταινίας είναι αναπόσπαστο κομμάτι μιας καλης αφήγησης, τότε το κινηματογραφικό ντεμπούτο του R.Gavras ίσως να τον απογοητεύσει.Οι ήρωες του Notre jour viendra δείχνουν να είναι απλα βαλτοί στο σύμπαν της ταινίας,στερούνται παρελθόντος και κινήτρων και τουλάχιστον μέχρι τη δέυτερη πράξη  δεν έχουν σαφή στόχο.Δε πείθουν αρκετά το θεατή οτι είναι αληθινοί και μοιάζουν να ήρθαν απλά για τη βόλτα...
  ...Μια βόλτα όμως βίαιη και διαταραγμένη σε βαθμό που μπορεί να γοητεύσει το θεατή που δε θα δεί την ιστορία αυτή κυριολεκτικά.Με όχημα το σεναριακό εύρημα του ιδιαίτερου χρώματος μαλλιών των πρωταγωνιστών, ο Gavras στοχοποιεί τους ήρωές του,τους περιθωριοποιεί,τους κάνει πιο ευάλωτους και κυρίως τους κάνει να συνδεθούν.Το άγριο οδοιπορικό της φυγής τους θα  ξεναγήσει το θεατή σε μια άλλη Γαλλία: ένα μουντό βιομηχανικό τοπίο που ταιριάζει γάντι με το ψυχισμό των ηρώων.Το αταίριαστο δίδυμο θα συναντήσει ανθρώπους και θα αναζητήσει τη σύγκρουση χωρίς ιδιαίτερο λόγο.O μέντορας του νεαρού Remy θα αφήσει το τιμόνι στον καταπιεσμένο συνοδοιπόρο του και αυτός με τη σειρά του θα χαράξει πορεία για την Ιρλανδία,τη Γή της Επαγγελίας των κοκκινομάληδων.
   O R.Gavras κάνει το ντεμπούτο του με ένα  μηδενιστικό-υπαρξιακό road movie,που μάλλον θα κριθεί αυστηρά λόγω του ονόματος του και μόνο.Αυστηρά αλλά οχι άδικα αφού το Notre jour viendra έχει τα ψεγάδια του.Το στυλιζαρισμένο ύφος του σκηνοθέτη και ο τρόπος που χειρίζεται την-καταπληκτική-μουσική μαρτυρούν τη θητεία του στο χώρο των music videos,όπου το Γαυρόπουλο είχε διαπρέψει στο πρόσφατο παρελθόν του.Αυτοί άλλωστε είναι και οι λόγοι που κάνουν την ταινία καλή.Γιατί τελικά η ταινία είναι καλή.Μια σχεδόν αλληγορική ιστορία δύο ανθρώπων που διεκδικούν βίαια την απαλλαγή τους απο τα δεσμά της κοινωνικής νόρμας,που κορυφώνεται σε ένα από τα πιο επικά φινάλε των τελευταίων ετών.

Παρασκευή 2 Σεπτεμβρίου 2011

Utomlyonnye Solntsem (1994)

   Ρωσία,1936.Ο ήρωας της επανάστασης Συνταγματάρχης Kotov απολαμβάνει τις καλοκαιρινές του διακοπές με την εξάχρονη κορη του,τη νεαρή του σύζυγο και λοιπούς συγγενής και φίλους.Η απρόσμενη επίσκεψη του για χρόνια χαμένου παιδικού έρωτα της γυναίκας του Kotov θα ταράξει τη καλοκαιρινή ραστώνη.Σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί ο Nikita Mikhalkov.
    Utomlyonnye Solntem ,a.k.a. Burnt by the Sun,ή αλλιώς Ψέυτης Ήλιος, ή αλλιώς η καλύτερη ταινία του Mikhalkov.Ένα ειδυλλιακό πορτραίτο της Σταλινικής Ρωσίας που έρχεται σε αντίθεση με τη ζοφερή πραγματικότητα των καιρών εκείνων.Έχοντας στα χέρια του ένα σέναριο που θα έπρεπε ίσως να διδάσκονται όσοι θέλουν να γράψουν σενάρια,ο Mikhalkov κάνει την ιστορία του Kotov προσωπική του υπόθεση.Ο ίδιος παίζει το ρόλο του συνταγματάρχη και στο ρόλο της κόρης του ήρωά του βάζει την ίδια του την κόρη,καταφέρνοντας με αυτό το τρόπο να κάνει μια από τις αυθεντικότερες αποδόσεις της σχεσης πατέρα-κόρης που έγιναν ποτέ σε φίλμ.Κάτι που άλλωστε είχε ξαναδοκιμάσει στο καταπληκτικό ντοκυμαντέρ  Anna: Ot shesti do vosemnadtsati.
     Ο Ψέυτης Ήλιος είναι η πρώτη απόπειρα ελέυθερης κριτικής από ρώσους για τη Μητέρα Ρωσία.Ο Mikhalkov τη κάνει με σύνεση και χωρίς να χαρίζεται.Ο ήρωάς του είναι ένας ήρωας όνομα και πράγμα: γενναίος,ευγενικός,προστατευτικός,ιδεαλιστής και πατριώτης.Έχει όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν την αρχετυπική ρωσική πατρική φιγούρα που τα πορτραίτα και οι προτομές της κοσμούν δημόσια κτήρια και νομίσματα.Χαίρει σεβασμού και εκτίμησης από τον περίγυρό του.Και τι περίγυρος είναι αυτός!Ένας συρφετός συγγενών και φίλων που το σενάριο χρωματίζει τον καθένα τους με τις δικές του ξεχωριστές αποχρώσεις,συνθέτοντας μια οικογένεια της οποίας η ανεμελιά θα έρθει σε σύγκρουση με τη τραγικότητα των γεγονότων που θα ακολουθήσουν την άφιξη του Dimitri, o οποίος είναι σίγουρο πως έχει κρυφή αντζέντα...
    Ο Μikhalkov αποδίδει την ιστορία γραμμικά και με κάπως ακδημαικό ύφος.Εστιάζει στις σχέσης των μελών της οικογένειας,τη πορεία τους στο χρόνο αλλά δε ξεχνά να θυμίζει στο θεατή με καθε ευκαιρία πως το δράμα λαμβάνει χώρα στη σταλινική Ρωσία.Η φωτεινή και ζεστή φωτογραφία,η χαρούμενη μουσική,τα όμορφα τοπία της ρωσικής υπαίθρου,δημιουργούν μια ευχάριστη,νοσταλγική ατμόσφαιρα που ενδυναμώνει το δραματικό στοιχείο που διατρέχει την ταινία.Το ρομάντζο που υπόσχεται το προοίμιο της ταινίας υπάρχει περισσότερο για να περιπλέξει τα πράγματα και όχι για να μονοπωλήσει τη πλοκή.
    Ένα μεστό ιστορικό-πολιτικό δράμα με μια ανθρώπινη ματιά.Ένας ιδεαλιστής ήρωας που αγαπά την πατρίδα,του σαν την οικογένειά του και που τελικά αυτή τον προδίδει.Από τα σημαντικότερα δείγματα του σύγχρονου ρωσικού κινηματογράφου αλλά και μια ταινία μνήμης για το ρωσικό λαό και την ιστορία του.

Δευτέρα 15 Αυγούστου 2011

The Man Who Fell to Earth (1976)

   Ο Τhomas J.Newton είναι ένας ανθρωπόμορφος εξωγήινος που άφησε το πλανήτη του και την οικογένεια του για να έρθει στη Γή πρός αναζήτηση νερού.Εκμεταλλευόμενος εμπορικά μια σειρά δικών του ευρεσιτεχνιών θα δημιουργήσει μια εταιρία-κολλοσό με σκοπό να εξασφαλίσει τα απαραίτητα κεφάλαια για τη κατασκευή ενός σκάφους επιστροφής.Ο σκληρός κόσμος των επιχειρήσεων, η εταιρική απληστία αλλά και η αγάπη θα σταθούν εμπόδιο στα σχέδιά του.Μεταφορά του ομώνυμου βιβλίου του Walter Tevis σε σκηνοθεσία του Nicolas Roeg.

   Τρία χρόνια μετά το Don't Look Now ,ο Roeg επιστρέφει για να μας διηγηθεί την ιστορία ενός μη ανθρώπινου χαρακτήρα που εξανθρωπίζεται παρά τη θέλησή του.Ο David Bowie πείθει ως εξωγήινος,παρά την αμήχανη ερμηνεία του,γιατί μάλλον ΕΙΝΑΙ εξωγήινος!Το αλλοκοτο physique του τραγουδιστή,του οποίου το άστρο μεσουρανούσε την εποχή εκείνη,ήταν μάλλον ο κυριότερος λόγος για τον οποίο και επιλέχθηκε στο ρόλο αυτό.
   Το The Man Who Fell To Earth έχει ουσιαστικά υποτυπώδη πλοκή.Το sci fi στοιχείο της ταινίας λειτουργεί προσχηματικά και παρέχει στην ιστορία το υπόβαθρο που χρειάζεται αυτή  για να λειτουργήσει.Στην ουσία η ταινία είναι μια συρραφή καλοφτιαγμένων σκηνών που καταλήγουν στη σύνθεση ενός απόκοσμου και εσωστρεφούς χαρακτήρα που βυθίζεται ολο και πιο πολύ στην ανθρώπινη φύση που έχει υιοθετήσει.Αυτό προοικονονομεί και ο τίτλος: ο Τ.J.Newton δεν πέφτει  μονο στη Γή,αλλά πέφτει και μέσα στην ματαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης.Υιοθετεί ανθρώπινα κουσούρια,ανακαλύπτει το αλκοόλ,τον έρωτα,την απληστία και παρεκκλίνει του στόχου του.Ο Roeg,κάνοντας έξυπνη χρήση του μοντάζ, αντιπαραθέτει σκηνές πότε συναφείς και πότε ανόμοιες χτίζοντας μια εσωτερική και ατμοσφαιρική αφήγηση που δεν έχουμε συνηθίσει σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας.Αλλόκοτες καταστάσεις,περίεργοι χαρακτήρες με ασαφή κίνητρα και ίσως ένα κάποιο σχόλιο πάνω στη ραδιούργα και άπληστη φύση του εταιρικού κόσμου.


   Το The Man Who Fell To Earth είναι έντονα ερωτικό σε βαθμό που χαρακτηρίστηκε πορνογραφικό σε κάποια σημεία.Είναι σίγουρα κινηματογραφημένο άψογα και αποτελεί ένα σπάνιο δείγμα υπαρξιακής επιστημονικής φαντασίας από έναν εξαιρετικό σκηνοθέτη.

Κυριακή 14 Αυγούστου 2011

Τετάρτη 10 Αυγούστου 2011

F for Fake (1973)

   Ενα ντοκιμαντέρ που πραγματεύεται τη σημασία της απάτης και της πλάνης στη τέχνη σκηνοθετημένο απο τον Orson Welles.

   Ένα είναι σίγουρο: ο Welles ξέρει από απάτες.Το F for Fake εστιάζει πάνω στο διάσημο ζωγράφο-πλαστογράφο Elmyr de Hory  και τον βιογράφο του Clifford Irving, γνωστό ως συγγραφέα της ψευδούς βιογραφίας του μεγιστάνα Howard Hughes.
  
  Ο άνθρωπος που άλλαξε τον κινηματογράφο,επιλέγει το πιο ρεαλιστικό  κινηματογραφικό είδος -το ντοκιμαντέρ- για να αποδώσει την έννοια της απάτης ως δομικό στοιχείο της καλλητεχνικής διμιουργίας.Η ιστορία του Εlmyr de Hory ,του οποίου τα πλαστά έργα ξεγελούν τους ειδικούς και κοσμούν ιδιωτικές συλλογές και μουσεία,στέκεται αφορμή για ένα διαλογισμό πανω στο τι είναι ψέυτικο και τι αληθινό και πια η σημασία αυτών σε ο,τι έχει να κάνει με τη τέχνη (τη μεγαλύτερη απ'όλες τις απάτες!).Η περίπτωση του ψευδο-βιογράφου C,Irving λειτουργεί σαν παραβολή που εξερευνά τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και μυθοπλασίας και δείχνει πως το μύθευμα σαν κύριο συστατικό της δραματικής τέχνης μπορεί να μεταπηδήσει στη σφαίρα του πραγματικού.Ο Welles δε ξεχνά να αναφερθεί οπως είναι φυσικό και στη δικιά του περίπτωση ως καλλιτέχνη και τη σχέση του με την απάτη και τη πλάνη.
   Εκτός από το περιεχόμενο όμως,υπάρχει και η φόρμα.Ο Welles απαλλαγμένος απ'το άγχος της επιτυχίας λέει ο,τι θέλει να πεί με το δικό του ξεχωριστό τρόπο.Χρησιμοποιει φρενήρης αφηγηματικούς ρυθμούς,χιούμορ,μικρές δόσεις μυθοπλάσιας,ακόμα και την ίδια τότε σύντροφό του σε προβοκατόρικο ρόλο για να αποδώσει το θέμα του.Αλλά ο πρωταγωνιστής της ταινίας είναι το μοντάζ.Ένας πραγματικός άθλος του editing στον οποίο ο ίδιος ο Welles φαίνεται να έχει βάλει το χεράκι του.

   Ο Welles δε θα μπορούσε να κάνει μια ταινία για τη απάτη χωρίς να προσπαθήσει έστω να εξαπατήσει το κοινό του.Ο θεατής θα παραπλανηθεί βλέποντας το F for Fake παρά τις όποιες διαβεβαιώσεις του δημιουργού του!

Κυριακή 31 Ιουλίου 2011

Head-On (2004)

   Ένας 40αρης τουρκικής καταγωγής απογοητευμένος απο τη ζωή του γνωρίζει μια νεαρή γυναίκα που πασχίζει να ξεφύγει από την καταπιεστική  οικογένειά της.Σκηνοθεσία του Fatih Akin.
   Ο Akin σκηνοθετεί το ομώνυμο βιβλίο του και μας χαρίζει δύο χαρακτήρες εξαιρετικά πολυδιάστατους και ρεαλιστικούς.Τούρκος και ο ίδιος στήνει τους τούρκους ήρωές του στη σύγχρονη Γερμανία,ως ξένους σε μια ξένη χώρα,που παλεύουν να δώσουν νόημα στις ζωές τους αναζητώντας την ευτυχία στα λάθος μέρη.
   Το γεμάτο μουσική Head-On αντλεί τη δύναμή του μέσα από τη βιαιότητα των συναισθημάτων των ηρώων του,που ζωντανέυουν μέσα απο τις καταπληκτικές ερμηνείες των Birol Ünel και Sibel Kekilli.Ο Cahit είναι ένας χαρακτήρας με μεγάλο βάθος,που μοιάζει να έχει ξεπηδήσει μέσα από σελίδες του Bukowski: δύστροπος,μοναχικός,παραδωμένος στους εθισμούς του,έχοντας απαρνηθεί την ταυτότητα και καταγωγή του,δε ξέρει από που έρχεται και που πάει.Και καταλήγει πάνω σε ενα τοίχο,σε μια σκηνή που δε συνηθίζουμε να βλέπουμε σε ερωτικά δράματα.Ο Akin μας γνωρίζει τη Sibel με έναν επίσης σκληρό τρόπο: είναι αποφασισμένη να δώσει τέλος στη καταπίεση από την οικογένειά της,ακόμα και αν αυτό της κοστίσει την ίδια της τη ζωή.Εκβιάζει τον Cahit να την παντρευτεί-σε μια βίαιη σκηνή- με σκοπό να φύγει απ'το σπίτι της και αυτός με τη σειρά του δέχεται,με τη προοπτική οτι κάτι μπορεί να αλλάξει στη μίζερη ύπαρξή του.Η αγάπη που απουσιάζει στην αρχή της σχέσης τους,αναδύεται σιγά-σιγά αλλάζοντάς τους.Το πάθος και οι πράξεις τους όμως θα σφραγγίσουν τη τραγική τους μοίρα.Οι δρόμοι τους θα χωρίσουν,με τον Cahit να φυλακίζεται και την Sibel να φεύγει για την Κωνσταντινούπολη.Ο Akin με αυτό το τρόπο ρίχνει το βάρος της αφήγησης στη Sibel, που την παρουσιάζει πλέον να διάγει έναν βίο που μοιάζει με αυτόν του Cahit πριν τη γνωρίσει: ναρκωτικά,αλκοόλ,απόγνωση και μοναξιά.Θα ξανασυναντηθούν σε μια προσπάθεια να ξαναενώσουν τις τύχες τους στην Πόλη. 

Το Head-On είναι ένα ερωτικό δράμα γι'αυτούς που δε γουστάρουν ερωτικά δράματα


                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          

Σάββατο 30 Ιουλίου 2011

The Grapes Of Wrath (1940)



   Μια οικογένεια κολίγων από την Οκλαχόμα αναγκάζεται να φύγει απ'τη γή της και ταξιδέυει για τη Καλιφόρνια στα χρόνια της Μεγάλης Ύφεσης, πρός αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης.Μεταφορά του ομώνυμου βιβλίου του John Steinbeck σε σκηνοθεσία του John Ford.
   Έχοντας μια εξαιρετική πρώτη ύλη και με πρωταγωνιστή τον Henry Fonda στο άνθος του,ο Ford συνθέτει το πορτραίτο μιας κοινωνίας και μιας εποχής με τρόπο που κάνει το αμερικάνικο όνειρο να θέλει να κρυφτεί απ'τη ντροπή του.Ισως να μην έχει υπάρξει άλλη αμερικάνικη ταινία που να κάνει τόσο βαθύ κοινωνικο-πολιτικο σχόλιο οσο αυτή.
   Tη δεκαετία του '30 η εκβιομηχάνιση της αγροτικής παραγωγής,η οικονομική δυσπραγία της εποχής και η εκμετάλλευση απο τη πλουτοκρατία δημιούργησαν ενα προτωφανές μεταναστευτικό κύμα μέσα στην Αμερική της ύφεσης.Τίμιοι αγρότες,εξαθλιωμένοι,βρίσκονται ξαφνικά ξένοι μέσα στην ίδια τους τη χώρα,προσπαθώντας να βρούν εργασία στην πλούσια Καλιφόρνια.Για δέυτερη φορά στην ιστορία της Αμερικής,μετά το Πυρετό του Χρυσού(1848-1855), η Καλιφόρνια φαντάζει ως Γή της Επαγγελίας.
   Ο Ford αφηγείται την οδύσσεια της οικογένειας Joad με μεγαλοπρεπή ανοιχτά πλάνα,εστιάζοντας απο μακριά,δημιουργώντας την αίσθηση μιας ακόμα μεγαλύτερης απόστασης από αυτή που οι ήρωές του καλούνται να διανύσουν.Η ανάλυση των χαρακτήρων γίνεται με μαεστρία,δίνωντας στο θεατή μια γεύση απ'τον καθένα τους,χωρίς να χαθεί η δυναμική που έχουν σαν οικογένεια.Πέρα απ΄τον ασυμβίβαστο πρωταγωνιστή Τοm(που έξοχα αποδίδεται από τον νεαρό Fonda) ίσως να ξεχωρίζει ο χαρακτήρας του Casy:ενας πρώην ιερέας που παράτησε το κύρηγμα γιατί όπως λέει και ο ίδιος δεν ξέρει την αλήθεια (αγνωστικιστής;) και βρίσκεται μην έχοντας στον ήλιο μοίρα να συνοδοιπορεί με τους Joad.Mέσα στη γεμάτη δυσκολίες διαδρομή,ο σχεδόν μεσσιανικός χαρακτήρας του Casy θα ξεστομίσει τις μεγαλύτερες αλήθειες,θα φανεί πρόθυμος να πάρει την ευθύνη για τις πράξεις άλλων,θα βρεί ενα σκοπό να υπηρετήσει και τέλος η τραγική του μοίρα θα εμπνέυσει τον Tom Joad να αγωνιστεί ενάντια στην  αδικία.
   Τα σταφύλια της οργής είναι το βιβλίο που προκάλεσε τις μεγαλύτερες αντιδράσεις που προκλήθηκαν ποτέ από βιβλίο στην φοβική  Αμερική. Εκτός απο τη λογοτεχνική του αξία ,το ιστορικό του περιεχόμενο κάνει μια καταγραφή γεγονότων που η Αμερική δείχνει να θέλει να ξεχνά.Η κινηματογραφική μεταφορά του Ford έχει τις ίδιες προθέσεις και ταυτόχρονα αποτελεί ενα απο τα μεγαλύτερα κοινωνικά δράματα-road movie που γυρίστικαν ποτέ.Σκηνές οπως αυτή των τρακτέρ που καταστρέφουν τα σπιτικά των αγροτών,ή οι σκηνές που καταδεικνύουν τη σκληρότητα των αρχών απέναντι στις εξαθλιωμένες μάζες, μας θυμίζουν πως τελικά πολύ λίγα έχουν αλλάξει.