Cool Hand Luke (1967)

   O Luke Jackson ( Paul Newman ) εκτιει μια μικρη ποινη για ενα ευτελες εγκλημα σε φυλακη εργασιας του αμερικανικου νοτου.Eνω χαιρει εκτιμησης απο ολους τους συγκρατουμενους του,ο ιδιος αδυνατει να προσαρμοστει στο σκληρο εξουσιαστικο χαρακτηρα της φυλακης και αντιδρα με συνεχεις αποτυχημενες αποδρασεις που προκαλλουν το μενος των φυλάκων του.

    Μια απο τις καλυτερες φυλακοβιες ταινιες που γυριστικαν ποτε μας ερχεται απο το μακρινο 1967 βασισμενη σε νουβελα του Donn Pearce και σκηνοθετημενη απο τον Stuart Rosenberg .O Νewman σε μια απο τις δυνατοτερες ερμηνειες της καριερας του,ενσαρκωνει ενα χαρακτηρα γεματο αρετες και ταυτοχρονα τραγικο,που εμπνεει ελπιδα σε μια ολοκληρη φυλακη.Αν και το προσωνυμιο του ηρωα αναφερεται σε ορολογια του ποκερ (Cool hand:καλο φυλο) ο Newman ειναι μαλλον ο πιο cool τυπος που εχουμε δει στο κινηματογραφο απο καταβολης του. 

     Αν βαλουμε το Cool Hand Luke στη κατηγορια των prison movies τοτε μαλλον κινδυνευουμε να στερηθουμε τη πολυεπιπεδη ανγνωση της ταινιας.Ενω το περιβαλλον της φυλακης κινηματογραφικα ηταν παντα ικανο να στεγασει βαθιες εννοιες,το Cool Hand Luke παει ενα βημα παραπερα.Η ταινια αγγιζει πολλες απο τις θεματικες του ειδους της,αλλα κυριως πραγματευεται την πιστη.Ο Luke ειναι ενας χαρακτηρας μεσσιανικος και αυτο η ταινια μας το δινει σε αρκετες στιγμες:ειναι στωικος,αξιαγαπητος,δεχεται ολα τα χτυπηματα ακομα κι οταν δε μπορει να τα ανταποδωσει,δινει ελπιδα,θαρρος και εμψυχωνει τους συγκρατουμενους του χαρη στον αδαμαστο και αυθεντικο χαρακτηρα του,κανει μεχρι και θαυματα (τρωει 50 αυγα!).Και μενει ξαπλωμενος και μονος σε ενα τραπεζι σε σταση εσταυρωμενου σε μια σκηνη που υπογραμμιζει οσο καμια αλλη τη μεσσιανικη του υποσταση.Ο Luke θα συγκρουστει με της αρχες για χαρη ολων το φυλακισμενων,θα τιμωρηθει και θα λατρευτει σαν χριστος,σε βαθμο που και ο ιδιος θα παραδεχθει οτι δεν αντεχει.Οι συγκρατουμενοι του θα "τραφουν" απο αυτον σε στυλ "σωμα και αιμα Κυριου" και οι δεσμοφυλακες σαν αλλοι Ρωμαιοι θα τον βασανισουν μεχρι αυτος να σπασει.Πανω απο ολα ομως ειναι ενας ανθρωπος που ο θεος τον προδιδει και αυτο τον κανει ακομα πιο τραγικο.

 Δεν ειναι απλα μια γλυκοπικρη ιστορια φυλακων.Αυτο το τιτλο τoν αφηνουμε για το αναλαφρο "Τhe Shawshank Redemption".Το "Cool Hand Luke" ειναι ισως μια απο τις ποιο ομορφες ταινιες που εχουμε δει και κυριως ο Luke ειναι ο πιο cool τυπος που υπηρξε ποτε.

S P O I L E R S

Chugyeogja (2008)

       Ενας νταβαντζης -πρωην μπατσος- ειναι βουτηγμενος στα χρεη και η αιτια ειναι οτι τα "κοριτσια" του εξαφανιζονται ενα- ενα.Προσπαθωντας να τις βρει θα ανακαλυψει πως ολες τους εχουν εχουν ερθει σε επαφη με τον ιδιο πελατη του οποιου τα ιχνη ακολουθει.

   Κορεατικο αστυνομικο thriller που τα εχει ολα και δε χαριζεται.Καλογραμμενο με γρηγορη αφηγηση,σασπενς και φυσικα ρεαλιστικη ασιατικη βια που σε κανει να σφιγγεσαι.Πολυ καλο σκηνοθετικο ντεμπουτο για τον Hong-jin Na που συνυπογραφει το σεναριο το οποιο βασιζεται σε αληθινα γεγονοτα.

        Η πρωτοτυπια του Chunyeogja (aka:The Chaser) οφειλετε στο οτι ο θεατης καταλαβαινει απο πολυ νωρις ποιος ειναι ο "κακος" της ταινιας.Με αυτο το τροπο το βαρος της ταινιας σεναριακα πεφτει στην real time αφηγηση των γεγονοτων και οχι στο "ποιος,που,γιατι?".Η διαβαθμιση της πλοκης γινεται με αξονα το χρονο,που πιεζει ασφυκτικα τοσο το πρωταγωνιστη-νταβα,οσο και τη τελευταια του "κοπελλα" που ειναι εγκλωβισμενη και τραυματισμενη στο αντρο του δραστη.Ο κεντρικος ηρωας βασανιζεται απο τυψεις καθως ειναι αυτος που εστειλε την πορνη-προστατευομενη του στο στομα του λυκου με σκοπο να μαθει τι απεγιναν τα υπολοιπα κοριτσια τις επιχειρησης του.Η σχεση που αναπτυσει με την μικρη κορη της κοπελλας που αναζητα τον αλλαζει και τον πεισμωνει περισσοτερο.Η ταινια παρουσιαζει τους μπατσους ως αχρηστους και δεσμιους ενος συστηματος που δε μπορει να αποδωσει δικαιοσυνη και αυτο ειναι κατι που ο "κακος" γνωριζει και το εκμεταλευετε.

 Πολλες ανατροπες που κρατανε το ενδιαφερον του θεατη αμειωτο,ωμη βια που οι ασιατες τοσο  καλα ξερουν να αποδιδουν και γρηγοροι ρυθμοι ειναι αυτα που κανουν το Chugyeogja ενα απο τα καλυτερα κορεατικα thriller των τελευταιων ετων.                                                                               

Futuristic Movie Timeline

American: The Bill Hicks Story (2009)

     Τη ζωη και το εργο του θρυλου της stand up comedy Bill Hicks (1961-1994) αποτυπωνει το 102 λεπτων ντοκυμαντερ,που ειναι και animated

     Για τους φιλους της ορθιας κωμωδιας δε χρειαζονται συστασεις.Ο κωμικος που επανεφηυρε την αμερικανικη σατιρα με το καυστικο και βλασφημο χιουμορ του,μπορει να πεθανε πολυ νωρις,αλλα μας αφησε μια κληρονομια που πολλοι θα ζηλευαν.Ο θεριακλης , αλκοολικος και υπερμαχος της χρησης ψυχοτροπων ουσιων Hicks ,μπορει να πληρωσε με τη ζωη του το ξεφρενο life style του,αλλα δε ξεχασε μεσα στη μεθη και τη μαστουρα του να συγκρουστει με το πουριτανικο στοιχειο της Αμερικης των R.Reagan και G.Bush senior.Mιας Αμερικης που κατα την θητεια των δυο αυτων προεδρων εκανε μια στροφη στο συντηρητισμο,τη θρησκεια,τις οικογενειακες αξιες και πολεμησε το rock,τη κανναβη και καθε ανατρεπτικο στοιχειο με επιμονη και ζηλο.

     Καμια πτυχη του αμερικανικου τροπου ζωης δε ξεφυγε απο τη βιτριολικη κριτικη του Ηicks.Η pop κουλτουρα,το αποβλακωτικο σινεμα,ο καταναλωτισμος,το sex,η πολιτικη ειναι θεματικες που ο Hicks-οπως και πολλοι αλλοι κωμικοι- εθιξε στα νουμερα του.Οι αποψεις του ομως πανω στη θρησκεια,τα ναρκωτικα,τον πολεμο και τα ΜΜΕ και κυριως η σφοδροτητα με την οποια τις διατυπωσε,εκαναν τη σατιρα του "επικινδυνη" και διαμορφωσαν το σκοτεινο του στυλ.Ενω ηταν μακραν ο καλυτερος κωμικος της γενιας,του οι πορτες των μεγαλων τηλεοπτικων δικτυων για τον Hicks ηταν κλειστες και οταν ειχε την ευκαιρια να απευθυνθει σε μεγαλα κοινα πολλες φορες λογοκριθηκε.Η μαχη που εδωσε εναντια στη λογοκρισια ειναι ενας απο τους λογους για τον οποιο μνημονευεται.Η συνεισφορα στον αγωνα για την ελευθερια του λογου στην Αμερικη αναμφισβητητη.Το αδαμαστο πνευμα του ψιλαφησε πολυ μεγαλες αληθειες και για αυτο το λογο ο Hicks αγιοποιθηκε και επιρρεασε πολλους κωμικους και οχι μονο.Οι Tool (που υπηρξαν και φιλοι του) του αφιερωσαν to 1996 το τριπλα πλατινενιο AEnima,ενω υπαρχουν απειρα samples απο νουμερα του διασπαρτα σε ολο το φασμα της ηλεκτρονικης μουσικης.To διασημο κομματι με το οποιο τελειωνε τις παραστασεις του επιλεχθηκε για το κλεισιμο του Zeitgeist (2007)

    Οι καλυτερες στιγμες του Hicks:Bill Hicks: Revelations (1993) και Bill Hicks: Relentless και τα δυο γυρισμενα εκτος Αμερικης (Αγγλια και Καναδας αντιστοιχα).Τυχαιο?Δε νομιζω...

Professione: reporter (1975)

      Ενας πολεμικος ανταποκριτης απογοητευμενος απο τη ζωη του αδραττει την ευκαιρια να αλλαξει τη ταυτοτητα του με αυτη ενος νεκρου εμπορου οπλων,με τον οποιο τυνγχανει να μοιαζει και αποδεχεται τις συνεπειες της πραξης του.

      Η πιο ολοκληρωμενη ισως κινηματογραφικη πραγματεια πανω στο θεμα της ταυτοτητας και μαλλον μια απο τις καλυτερες στιγμες του (μεγαλου) Michelangelo Antonioni .Ο Jack Nicholson,στα φορτε του, μας χαριζει μια απο τις δυνατοτερες ερμηνειες του,υποδυομενος ενα ρεπορτερ που προσπαθει να καταλαβει ποιος πραγματικα ειναι.

       Οπως και σε αλλες ταινιες του,ο Antonioni προβαλλει τοπια με σκοπο να αντικατοπτριστει σε αυτα ο ψυχισμος των ηρωων του.Ο χαρακηρας του Nicholson αποτυπωνεται πολυ εντονα απ'την αρχη της ταινιας κυριως με την σκηνη του ξεσπασματος του στην ερημο.Ο Antonioni  χρησιμοποιει ενα πολυ εξυπνο σεναριακο ευρημα για να μας συστησει τον ηρωα του:ο θεατης γνωριζει τον D.Locke μεσα απο το υλικο των ανταποκρισεων του-με την ιδιοτητα του ρεπορτερ-αλλα και μεσα απο τις αναμνησεις και τους διαλογους της συζηγου του,που τον θεωρει νεκρο.Με αυτο τον κομψο και εμμεσο τροπο ξεδιπλωνεται το παρελθον του κεντρικου χαρακτηρα κανοντας τον ακομα πιο απομακρο.Η ταινια κανει και ενα πολιτικο σχολιο- ισως λιγο αποστασιοποιημενο-μεσα απο τη φυση της ταυτοτητας που ο Locke υιοθετει:ενας εμπορος οπλων που εχει "δουναι και λαβειν" με ανταρτες αφρικανικης χωρας που μαχονται σε εμφυλιο πολεμο.Η καινουρια επαγγελματικη ιδιοτητα του ηρωα απαιτει ταξιδια και αυτο κανει την ταινια "κοσμοπολιτικη" και ενισχυει το αισθημα της φυγης/περιπετειας.Η καψουρα του Locke με τη νεαρη σπουδαστρια αρχιτεκτονικης (Maria Schneider) στη Βαρκελωνη μαλακωνει λιγο την ταινια.H ερμηνεια της Schneider προσωπικα μου φαινεται να εχει κατι απο νοητικη στερηση αλλα γουστα ειναι αυτα.

      Δυσκολα αναφερεται κανεις στο Professione:reporter χωρις να κανει λογο για το φιναλε του:ενα μονοπλανο που αφησε ιστορια τοσο για την τεχνικη του δυσκολια,οσο και για την αφηγηματικη του λειτουργικοτητα.Ιδανικο κλεισιμο για μια καταπληκτικη ταινια.

The Face of Another (Tanin no kao)-(1966)

     Ενας φρικτα παραμορφωμενος ανδρας παλευει να συμφιλιωθει με την εικονα του.Μεσα στα πλαισια της ψυχοθεραπευτικης του αγωγης θα λαβει απο το γιατρο του μια πρωτοποριακη μασκα που μπορει να μιμιθει το ανθρωπινο προσωπο και τις εκφρασεις του με καταπληκτικη ακριβεια...

     Ο Hiroshi Teshigahara σκηνοθετει το βιβλιο του επισης Ιαπωνα Kôbô Abe και κανει μια  βαθια καταδυση στη ψυχισμο ενος ανθρωπου που εχοντας απωλεσει το προσωπο του νομιζει οτι εχασε τον ιδιο του τον εαυτο.Το "φαινεσθαι" και το "ειναι" πραγματευεται το (κυριολεκτικα) ψυχολογικο θριλερ του H.Teshigahara που περνει αριστα στη σκηνοθεσια.

  Το Tanin no kao ειναι γεματο επαναλαμβανομενα θεματα, μοτιβα ,εμμεσες και αμεσες αναφορες στο Β΄Παγκοσμιο,αλλα ταυτοχρονα αναπτυσει και μια δευτερευουσα πλοκη με"πρωταγωνιστρια" μια επισης παραμορφωμενη νεαρη γυναικα.ΟΙ χαρακτηρες ειναι τοσο καλα δουλεμενοι που για το θεατη ειναι σαν να ειναι διαφανοι,οπως οι τοιχοι του ιατρειου της ταινιας που σχεδιασε ο μετεπειτα διασημος αρχιτεκτονας Arata Isozaki.O χαρακτηρας του γιατρου ειναι απ'αυτους που ξεχωριζουν,κυριως για τα φιλοσοφικα ερωτηματα που θετει στον ασθενη του με αφορμη τη μασκα...

       ....Μια μασκα που ο πρωταγωνιστης καλειτε τα "γεμισει" με τη ραγισμενη προσωπικοτητα του με σκοπο να γιατρευτει ψυχικα αλλα τελικα αφομοιωνεται απο το "προσωπο του αλλου"  αν και ειχε προειδοποιηθει για το κινδυνο αυτο.Ξαναγεννημενος με το νεο του προσωπο θετει σε εφαρμογη το νοσηρο του σχεδιο με σκοπο να κερδισει οτι του στερησε η παραμορφωση του.Η ιστορια της παραμορφωμενης απο την ατομικη βομβα γυναικας μας δειχνει μια αλλη προσεγγιση του ιδιου προβληματος και λειτουργει συμπληρωματικα στη πλοκη της ταινιας . 

          Οπτικα ελκυστικο,πυκνο νοηματικα και αψογα σκηνοθετημενο το Τhe face of another κανει μια σπουδη πανω στην εννοια της ταυτοτητας και μας ρωτα αν τελικα ειμαστε αυτο που βλεπουν οι αλλοι σε μας η κατι παραπανω.                                                                             

   

KAIDAN (1964)

    Τεσσερις διαφορετικες ιστοριες φαντασματων εμπνευσμενες μεσα απο την ιαπωνικη λαικη παραδοση σε σκηνοθεσια Masaki Kobayashi.

     Αν μια εικονα ειναι ιση με χιλιες λεξεις τοτε με ποσες λεξεις ειναι ισες οι εικονες του Kaidan ?Ο M.Kobayashi με αυτη την  εμβληματικη ταινια βαζει το θεμελιο λιθο στο οικοδομημα που σημερα ονομαζουμε Japanese Horror και ταυτοχρονα μας χαριζει μια εικαστικη ταινια οπου το υφος δειχνει να υπερτερει της ουσιας.

      Φωτογραφικα η ταινια ειναι τοσο καλη που μπορει και να υπερβαινει τις δυνατοτητες των κινηματογραφιστων της εποχης της.Περα απο την λειτουργικοτητα της φωτογραφιας-που χαριζει στη ταινια τη παραμυθενια της οψη-υπαρχουν στιγμες οπου το φως και το χρωμα παιρνουν το τιμονι της αφηγησης.Σε αρκετα σημεια της ταινιας γινονται χρωματικα αλματα και φωτογραφικα ζογκλερικα που δεν εχουν σκοπο απλα να εντυπωσιασουν το θεατη αλλα λειτουργουν σαν αφηγηματικα εργαλεια και τονιζουν το μεταφυσικο χαρακτηρα των ιστοριων.Το σεναριο γενικα ειναι απλο και αναμεσα στις τεσσερις ιστοριες ισως να ξεχωριζει η τριτη κατα σειρα (Hoichi the earless).Πολυ καλο το μινιμαλιστικο soundtrack της ταινιας που ενισχυει τη στοιχειωμενη ατμοσφαιρα και εχει και "πρωταγωνιστικο" ρολο στη τριτη ιστορια

   Τελεια σκηνικα και κουστουμια,ονειρικη χρωματικη παλετα,παραμυθενια/εφιαλτικη ατμοσφαιρα μερικοι απο τους λογους που κανουν τα 183 λεπτα του Kaidan αξεχαστα.

Bukowski: Born into This (2003)

     Ντοκυμαντερ για τη ζωη και το εργο του αμερικανου ποιητη και συγγραφεα C.Bukowski (1920-1994).

       Η ακομψη φιγουρα ενος απο τους πιο αιρετικους συγγραφεις τις συγχρονης λογοτεχνιας ξεδιπλωνεται,μεσα απο ενα καταπληκτικο αρχειακο υλικο και τις αφηγησεις ανθρωπων που εζησαν και γνωρισαν τον ιδιο και το εργο του,σε αυτο το ντοκυμαντερ "αγιογραφια".Οι Τaylor Hackford,Sean Penn,Tom Waits και Bono(?) ειναι μερικα απο τα ηχηρα ονοματα της ταινιας που μας εξηγουν πως ο Bukowski τους επιρρεασε και σκιαγραφουν την εντονη προσωπικοτητα του.                                                                       Μπαρ,τζογος,πιοτο,τσιγαρα,προθυμες

γυναικες,πιοτο,χυδαιοτητα, πιοτο ειναι οι εικονες που συνθετουν το εργο αλλα και το ταραχωδη βιο του περιθωριακου συγγραφεα.Ο  Bukowski ξεγυμνωνει τη λογοτεχνια απο το ακαδημαικο της περυτυλιγμα,απενοχοποιωντας τη,κανοντας τη προσιτη σε ολους και οχι μονο σε "λογοτεχνικους  κυκλους".Ο Bukowski  αποτελει την αρχετυπικη φιγουρα του καλλιτεχνη με την ελλειματικη περσονα που αναζητα σχεδον ψυχαναγκαστικα την ηδονη και την ευχαριστηση σε καθε στιγμη.Ενας αυθεντικος ανθρωπος,γεματος βιτσια και ελλατωματα.

          Δεν ειναι τυχαιο λοιπον που το εργο συναντηθηκε με το κινηματογραφο,αφου εξεφρασε με το πιο γλαφυρο τροπο ολα αυτα που η mainstream λογοτεχνια του καιρου του αρνηθηκε να εκφρασει.Προτεινομενη  φιλμογραφια βασισμενη σε εργα του Bukowski:Barfly(1987),Crazy Love(1987) και Factotum(2005)